ترکیبات موضعی ویتامین آ (رتینویید ها)

از زمان کشف اثربخشی ترکیبات ویتامین آ در بهبود برخی از بیماریهای پوستی، تحول عظیمی در درمان با این ترکیبات ایجاد شده است. این ترکیبات در درمان آکنه، آفتاب سوختگی مزمن و تغییرات پوستی ناشی از آفتاب، جوانسازی، روشن شدن پوست و کاهش التهابات پوستی کاربرد دارند.

مصرف خوراکی ترکیبات ویتامین آ همچنین در درمان اختلالات پوست چرب و درمان برخی از سرطانهای پوستی، خونی و غدد لنفاوی کاربرد دارند.

در حال حاضر چند نوع ویتامین آ موضعی استفاده میشود:
1) رتینویید
2) رتینول
3) رتین آلدئید
قویترین ماده بین موارد فوق، رتینویید ها میباشند. بعد از مصرف موضعی ترکیبات حاوی ویتامین آ، این مواد وارد هسته سلولهای طبقه اپیدرم پوست شده و موجب افزایش رشد سلولهای این طبقه شده و با افزایش رشد سلولهای اپیدرم که گاهی این رشد به دو برابر وضعیت نرمال رشد پوست می رسد موجب پوسته ریزی در سطح پوست میشوند و به خاطر این پوسته ریزی اصطلاحا به این ترکیبات لایه بردار میگویند.
با تکثیر لایه های پوست، سلولهای جوانتر بر روی سطح پوست جایگزین طبقه شاخی میشوند و این موضوع موجب براق و شفاف تر شدن سطح پوست میشوند و سلولهای رویین پوست روشنتر هم میشوند.

مصرف رتینوییدها همچنین موجب تحریک سلولهای فیبروبلاست در لایه میانی پوست شده و تولید ماده بافت همبندی در این لایه افزایش می یابد و این مسئله موجب بهبود نسبی چروکهای ظریف پوست میشود. ترکیبات ویتامین آ بصورت کرم، لوسیون و ژل در دسترس می باشد. 

 

عوارض مصرف رتینوییدها: 
علیرغم اثرات سودمند رتینوییدها، مصرف این ترکیبات عوارضی هم دارد که با قطع دارو کاملا برطرف میشوند. 

خشکی پوست، حساس شدن به نور آفتاب، اگزماهای تحریکی، تشدید آکنه در هفته های اول درمان و سرخی پوست از جمله این عوارض هستند.

 رتینوییدها با نامهای تجاری مختلف در داروخانه وجود دارند. 

جهت تجویز رتینویید و پیگیری ادامه درمان، پزشک شما بایستی نظر دهد. البته درمان با ترکیبات ملایمتر مثل رتینول و رتین آلدئید میتواند بدون توصیه پزشک باشد.

منبع: دکتر مرتضی حیدری متخصص پوست، مو و زیبایی