سوختگی پوست

سوختگی پوست

سوختگی یکی از شایع ترین انواع آسیب های پوستی است که می تواند به سبب ایجاد عوارض ماندگار کوتاه مدت یا دراز مدت برای بیمار وهمچنین تحمیل هزینه های قابل توجه مالی به جامعه با تبعات جانی، مالی، روحی و روانی قابل توجه همراه باشد.

سوختگی میتواند ناشی از آتش، مایعات داغ، تماس با اجسام سرد یا داغ، تماس با مواد شیمیایی یا عبور جریان الکتریسیته باشد.

علایم ناشی از سوختگی به عامل ایجاد سوختگی و عمق سوختگی بستگی دارد، درعین حال آسیب های همراه مانند سقوط از ارتفاع، شکستگی ها و انقباضات عضلانی ناشی از آسیبهای الکتریکی می تواند شرایط بیمار را بیش از پیش تحت تاثیر قرار دهد.

با دانستن اقدامات ساده اولیه می توان از تشدید آسیب های وارده به بیمار کاست به عنوان مثال از آنجا که شایع ترین فرم سوختگی ها، سوختگی های حرارتی کوچک در منازل هستند، شستشوی فوری با آب سرد به مدت بیست دقیقه به کاهش شدت آسیب کفایت می کند. لازم است که فقط محل سوختگی شسته شود. استفاده از یخ به هیچ وجه توصیه نمی شود و می تواند موجبات آسیب بیشتری را فراهم کند. کمپرس با آب سرد به اندازه شستشو با آب سرد موثر نیست و بهتر است از همان آب سرد استفاده نمود.

در سوختگی های شیمیایی با اسیدها یا ترکیبات قلیایی، شستشوی موضع با آب فراوان به منظور خنثی کردن ماده شیمیایی ضروری است و به دلیل بروز واکنش های گرمازا باید از خنثی کردن اسیدها با باز و بالعکس به شدت خودداری نمود.

در سوختگی های چشم نیز شستشو با آب فراوان یا سرم نرمال سالین از اهمیت فراوانی برخوردار است.

اما نکته مهم، شناخت مواردی است که باید به مراکز درمانی مراجعه نمایند.

• سوختگی هایی که بیش از 10 درصد سطح بدن را گرفتار کرده باشند، سوختگی های دست، پا، ناحیه تناسلی و مفاصل
• سوختگی عمیق در هر گروه سنی
• تمام موارد سوختگی های الکتریکی شامل جرقه ها (به دلیل عبور جریان الکتریسیته از داخل بدن و آسیب به ارگان های داخلی، میزان شدت آسیب بیشتر از آن است که در ظاهر دیده می شود)
• تمام موارد سوختگی های شیمیایی
• سوختگی مجاری تنفسی (سوختگی های ابروها یا موهای صورت یا شنیدن صدای خرخر می تواند احتمال سوختگی مجاری تنفسی را مطرح کند)
• سوختگی در افرادی که بیماری های پزشکی دارند که میتواند شرایط جسمانی بیمار را پیچیده کند (بیماران قلبی و معلولین)
• مواردی که علاوه بر سوختگی، آسیب جسمی همزمان وجود داشته باشد (شکستگی ها و سقوط از ارتفاع)

از عوارض پوستی درازمدت سوختگی ها می توان به لک های تیره، تحلیل پوست، از بین رفتن ضمایم پوستی (غدد عرق و موها)، اسکارهای هایپرتروفیک و کلویید (گوشت اضافه)، باندهای فیبروتیک که منجر به محدودیت حرکت می شوند، اشاره کرد که بسیاری از این عوارض با استفاده از محصولات دارویی و لیزرها و جراحی های ترمیمی شامل کاشت مو به طور قابل توجهی بهتر می شوند.

در سوختگی های شدید به دلیل از بین رفتن غدد عرق و اختلال خونرسانی و خشکی پوست، احتمال بروز خارش های کنترل نشده وجود دارد؛ لذا در کنار پرهیز از استحمام مکرر و طولانی مدت با شوینده های قوی، استفاده از مرطوب کننده ها در مراقبتهای روزمره بیماران سوختگی توصیه می شود. در سوختگی های عمیق، احتمال بروز نوعی از سرطان پوست به نام scc بیشتر است و لذا ضروری است بیماران در صورت بروز زخم های بدون توجیه که بهبود نمی یابند، به متخصصین پوست مراجعه کنند.

به هر روی، مدیریت بیماران مبتلا به سوختگی شدید نیاز به عملکرد تیمی متشکل از پرستاران، پزشکان متخصص اعم از متخصصین پوست، جراحان ترمیمی، متخصصین داخلی، متخصصین بیهوشی و متخصصین عفونی دارد و در عین حال به دلیل آن که شانس بروز اختلالات روحی روانی اعم از کاهش اعتماد به نفس، اجتماع گریزی و افسردگی در میان بیماران و خانواده آنها بیشتر می باشد، مشاوره با روانپزشکان و روانشناسان می تواند نقش اساسی در حمایت های روحی از آنها داشته باشد.

منبع: دکتر صادق هاشمی نسب متخصص پوست، مو و زیبایی