قارچ چند رنگی (Tinea versicolor) چیست؟

بر روی پوست انسان تعداد زیادی میکروب بصورت همزیست زندگی میکنند که بعنوان فلورای طبیعی پوست شناخته شده و از ورود میکروبهای بیماریزا روی پوست جلوگیری مینمایند. یک از این میکروبها قارچ پیتیروسپوروم (مالاسزیا) میباشد که تحت شرایط خاصی ممکن است بیش از حد رشد کرده و باعث ایجاد بیماری شود. 

این بیماری یک بیماری شایع بوده و در مردان کمی شایعتر میباشد. بیماری خود را با ضایعات مسطح  گرد یا بیضی شکل و به رنگ های سفید، صورتی، قهوه ای نشان می دهد. 

ضایعات اکثراً بر روی گردن، قسمت بالای تنه و بازوها رشد می کنند. با میزان کمتر بر روی صورت (به خصوص در بچه ها), سر, حفره جلوی بازو و کشاله ران و زیرسینه هم دیده می شود.

 ضایعات ممکن است به هم پیوسته و گسترش یابند. پوسته ریزی خصوصا روی ضایعات سفید رنگ  دیده میشود. بعضی ضایعات خارش دارند ولی اغلب اوقات این بیماری بی علامت است. بیماری قبل ازبلوغ و بعد از 65 سالگی کمتر مشاهده میشود.

عواملی که باعث تشدید این بیماری می شود: 

  • آب و هوای گرم
  • نور خورشید  
  • رطوبت بالا
  • پوست چرب  
  • تعریق زیاد
  • تاخیر در استحمام 
  • حاملگی
  • استفاده بیش از اندازه از روغن های 
  • حمام و کرم های لوبریکانت
  • نقص ایمنی 
  • سوء تغذیه  
  • مصرف کننده های کورتون 

 تشخیص بیماری از روی شکل ظاهری ضایعات میباشد. نمونه گیری از ضایعات از نظر وجود قارچ و استفاده از لامپ وود که در زیر نور آن ضایعات بصورت زرد یا سبز رنگ دیده میشوند به تشخیص کمک میکنند.

درمان: 

هم درمان موضعی و هم درمان خوراکی برای این بیماری بسته به شدت و عوامل همراه وجود دارد. در ضایعات خفیف درمان موضعی کافی میباشد.

درمان موضعی شامل: 

  1. کرمهای ضد قارچ آزول (کلوتریمازول و میکونازول)
  2. شامپوهای ضدقارچ (سلنیوم سولفاید و کتوکنازول)
  3. کرم تربینافین

درمانهای موضعی بطور معمول برای دو هفته استفاده میشود. در مواردشدید و گسترده بیماری و در عودهای مکرر از داروهای ضد قارچ خوراکی استفاده میشود.

 درمان های خوراکی شامل:

  1. کتوکونازول
  2. ایتراکونازول
  3. فلوکونازول

 در صورتیکه یکساعت بعد از مصرف داروهای خوراکی فعالیت ورزشی انجام شود بواسطه تعریق, دارو بهتر به سطح پوست رسیده و اثر بخشی آن بیشتر خواهد شد.

بعلت تولید ماده آزالئیک اسید توسط قارچ, رنگدانه سازی توسط ملانوسیهای پوست مهار میشود و رنگ سفید ضایعات حتی بعد از درمان کامل قارچ تا مدتی بعد از بهبود بر روی پوست باقی میماند.عود بیماری شایع میباشد. جهت کاهش عود میتوان شامپوهای ضد قارچ و داروهای خوراکی  را دو تا سه روز در ماه استفاده نمود.

منبع : دکتر بصیرا زندیه متخصص پوست، مو و زیبایی