درمان های ملاسما یا نقاب حاملگی

یکی از شایعترین انواع لک های پوست، ملاسما یا کلوآسما نام دارد که معمولا روی گونه ها، بینی، ناحیه بالای لب و روی ناحیه مرکز پیشانی به صورت لک های قهوه ای و تیره دیده می شوند. معمولا سوزش یا خارش ندارند و هم در خانم ها و هم در آقایان ممکن است بروز نماید ولی در خانم ها بطور شایعتر رخ می دهد.

علت این لک ها مشخص نیست ولی عوامل ژنتیکی و ارثی، آفتاب، استرس، حاملگی، مشکلات هورمونی و داروهای هورمونی در تشدید بیماری نقش دارند. درمان لک ها مشکل و بسته به نوع لک متفاوت است. ممکن است ملاسما سطحی (اپیدرمال) و یا عمقی (درمال) باشند که تشخیص این دو نوع، توسط پزشک متخصص و از روی رنگ ملاسما و شکل لک ها و نیز با کمک لامپ وود میسر است.

درمان ملاسما شامل: داروهای ضد لک، انواع روش های لایه برداری مثل میکرودرم ابراسیون، پیلینگ شیمیایی، میکرونیدلینگ، مزوتراپی و استفاده از انواع دستگاه های لیزر مثل Q switch ,co2 و دستگاهIPL  می باشد.

داروهای روشن کننده و لک بر پوست:

1) مشتقات ویتامین آ: این دسته از داروها که شامل: رتینویید، رتینول، رتینیل و رتین آلدئید می باشند با افزایش رشد سلول های پوست موجب می شوند که محتوای رنگ سلول های کراتینوسیت کمتر شده و پوست روشن می شود.

2) هیدروکینون: با کاهش تولید رنگدانه سازی توسط مهار آنزیم تیروزیناز موجود در سلول های رنگدانه ساز (ملانوسیت) باعث کاهش رنگدانه ملانین پوست می شوند.

3) اسید های میوه: به صورت ترکیبات موضعی یا به صورت پیلینگ شیمیایی در درمان کاربرد دارند.

4) آربوتین و دی اکسی آربوتین

5) کوجیک اسید

6) استرویید موضعی

7) ترکیبات شیرین بیان

8) عصاره دانه سویا

9) ویتامین ث

داروهای روشن کننده فوق به صورت مجزا و یا به صورت ترکیب و با غلظت های مختلف، جهت کاهش تیرگی ملاسما بکار می روند. البته این ترکیبات فقط در ملاسمای سطحی موثر بوده و روی ملاسمای عمقی کارآیی قابل توجهی ندارند.

تا کنون روش درمانی مجزا و موثری جهت ملاسمای عمقی یا درمال ابداع نشده است ولی در سالیان اخیر از روش های زیر جهت کاهش رنگ ملاسمای عمقی استفاده می شود:

الف) لیزرهای عروقی PDL و دستگاه IPL در ملاسما هایی که مویرگ های گشاد شده در سطح خود دارند اثر بخشی نسبی داشته است.

ب) لیزرهای Q switch بخصوص انواع فرکشنال در گروهی از بیماران دچار ملاسما که پوست روشن دارند، اثر بخشی خوب دارد.

ج) پیلینگ شیمیایی با گلیکولیک اسید و با غلظت های 50 تا 70 درصد در برخی موارد موثر است.

د) ویتامین ث هم به صورت تزریق (مزوتراپی) در داخل لایه میانی پوست (درم) و هم به صورت یونتوفورز و با استفاده از جریان الکتریکی روی پوست مورد استفاده قرار گرفته است و نتایج درمانی نسبتا خوبی داشته است.

ه) استفاده از داروی ترانکسامیک اسید به صورت خوراکی و یا به صورت مزوتراپی و تزریق داخل جلدی با پاسخ های مناسب درمانی همراه بوده است.

البته ذکر این نکته حائز اهمیت است که تمامی درمان های بکار رفته نیاز به تکرار در طول زندگی داشته و احتمال عود ضایعات ملاسما بعد از درمان همواره وجود دارد.

نکته بعدی اینکه، هیچکدام از این روشها قطعی نیستند و مثلا نمی توان گفت بهترین و آخرین درمان لیزر است چه بسا بسیاری از بیماران نه تنها از لیزر سودی نمی برند بلکه لک هایشان هم با لیزر تشدید می شود و در نهایت باید توجه داشت که انتخاب درمان کاملا کار تخصصی و وابسته به نوع پوست و نوع ضایعه و شرایط زنگی فرد دارد و جهت درمان، متخصص پوست شما بهترین فردی است که می تواند بهترین روش درمانی را برای شما انتخاب نماید.

منبع: دکتر حمید سورگی متخصص پوست، مو و زیبایی